خرس سياه منطقه بلوچستان اگر حمايت نشود رو به انقراض است
خبرگزاري فارس: خرس سياه به راسته گوشت خوران (carnivora) تعلق داشته كه تقريباً همه آنها شكارگر بوده و دندان‌هايشان براي پاره كردن گوشت سازگار شده است.

به گزارش خبرگزاري فارس از زاهدان، دندان‌هاي نيش بلند و مخروطي براي گرفتن طعمه و دندان‌هاي آسيا داراي لبه تيز و برنده بوده و در گوشت خوردن، آخرين دندان پيش‌ كيسا در فك بالا و اولين دندان آسيا در فك پايين رشد بيشتري داشته و لبه‌هاي تيز و برنده دارد كه به آنها لبه‌هاي گوشت‌بر گويند و براي اينكه گوشت خوران بتوانند در دوران بارداري هم غذاي خود را از طريق شكار به‌دست آورند، دوران بارداري‌شان كوتاه شده و نوزادان آنها با چشمان بسته به‌دنيا مي‌آيند و جمعت گوشت‌خوران همواره در مقايسه با جمعيت طعمه يا شكار پايين‌تر است. خصوصيات ظاهري خرس سياه ‌خرس سياه در تقسيمات Iucn جزو گونه‌هاي در معرض انقراض قرار گرفته و بسيار حائز اهميت است. از نظر جثه نسبت به خرس قهوه‌اي كوچك‌تر است و اندازه آن به تناسب فصل سال و نوع تغذيه بين 6/1 - 30/1 سانتي‌متر و وزن آن نيز تا 200 كيلوگرم مي‌رسد. اندازه دم حيوان 10 - 8 سانتي‌متر است، گوش‌ها نسبتاً بزرگ و لوله‌اي شكل با انتهاي گرد در دو پهلوي سر قرار دارد. اندازه دست‌ها و پاها كوتاه بوده كه به 5 انگلشت با ناخن‌هاي تيز و قوس‌دار ختم مي‌شود و حيوان را در بالا رفتن از درخت و صخره‌ها و كوه‌ها ياري مي‌كند. رنگ عمومي بدن سياه است و به‌جز در اطرف پوزه كه روشن‌تر است، لكه‌اي سفيد رنگ V شكلي روي سينه كه به‌طرف شانه كشيده شده وجود دارد. خرس‌ها كف رو هستند و مي‌توانند مانند انسان‌ها بر روي پاها بايستند و راه بروند كه اين حالت بيشتر در زمان خشم و تهاجم ديده مي‌شود. چشم‌هاي كوچك داشته و حسي بينايي و شنوايي حيوان خوب نبوده ولي حس بويايي آن بسيار حساس و قوي است. رژيم غذايي همه چيز خواري داشته به همين دليل داندان‌ها پهن‌تر از ساير گوشت‌خواران است و به آساني مي‌توانند هسته ميوه مانند خرما را خرد كنند. خرس‌ها داري خواب زمستانه بوده و به اين صورت كه حيوان يك جاي امن و مطمئن را براي خواب انتخاب كرده و متابوليسم بدن خود را به حداقل رسانده بطوريكه ضربان قلب را تا 50 درصد كاهش مي‌دهد در اين زمان حيوان از ذخيره چربي بدن كه معمولا زير پوست مي‌باشد استفاه مي‌كند. خرس‌هاي سياه حدودا 24 سال عمر مي‌كنند و مردم منطقه بلوچستان خرس سياه را بنام «مم» مي‌شناسند. مهندس آرامنش مديركل حفاظت ميحط زيست ساتان سيستان و بلوچستان در خصوص زاد و لود (توليد مثل) خرس سياه گفت:‌خرس سياه در سن 3 سالگي بالغ شده و آماده براي جفت‌گيري مي‌شود و در اواسط تابستان جفت‌گيري مي‌كند و دوران بارداري آنها حدود 8- 6 ماه به طول مي‌انجامد و در اواخر زمستان يعني پايان دوره خواب زمستاني، نوزادان كوچك با چشمان بسته به دنيا آمده و تا شروع فصل بهار از شير مادر تغذيه مي‌كنند و در فصل بهار به سرعت رشد كرده تا كمبود رشد فصل زمستان را جبران كند. خرس‌ها معمولا دوقلو‌زايي داشته اما تا 4 قلو هم مشاهده شده است. خرس‌هاي سياه يك سال در ميان توليد مثل مي‌كنند مگر اينكه نوزادان آن سال تلف شوند تا حيوان در سال بعد اقدام به توليد مثل كند. وي همچنين در خصوص تغذيه آنها اظهار داشت:‌ خرس‌ها همه چيز خوارند و بسته به شرايط محيطي و فصل سال از ماهي‌ها، پستانداران كوچك، حشرات، گياهان و ميوه درختان تغذيه مي‌كنند. با همه اين‌ها، خرس‌ها در پيدا كردن غذاي مورد علاقه‌شان خيلي فرصت طلب هستند و در فصولي كه اين مواد غذايي فراوان است حداكثر استفاده را مي‌برند كه شايد از بقا اين حيوان باشد و همين‌طور متناسب با فصل‌ سال زمان فعاليت خود را براي تغذيه تغيير مي‌دهد. به‌طوري‌كه در فصل بهار هنگام غروب و طلوع آفتاب، در فصل تابستان در اواسط روز و در فصل پاييز در تمام طول روز فعاليت داشته ولي با اين حال خرس سياه شب‌ها را براي تغذيه ترجيح مي‌دهد. زيستگاه اين حيوان در جنوب و جنوب شرق كشور و استان‌هاي كرمان، هرمزگان و سيستان و بلوچستان از زيستگاه هاي مهم آن است. در استان سيستان و بلوچستان در مناطق رتفاعات بيرك، كوه‌هاي بمپور ارتفاعات كوشات نيك‌شهر، ارتفاعات اطراف خاش و ارتفاعات قصرقند زيست مي‌كنند. اين مناطق به دليل درختان كنار خرما، غارهاي فراوان و ارتفاعات صعب‌العبور جز بهترين زيستگاه‌هاي خرس سياه هستند. خرس‌ها حيوانات منزوي و گوشه‌گير هستند و به اين دليل نيست كه به انسان‌ها حمله نكنند، خرس‌هاي سياه به‌راحتي از درختان بالا مي‌روند، آن چيزي كه جالب به نظر مي‌آيد نحوه پايين آمدن خرس از درخت است كه رو به پايين (وارونه) از درخت پايين مي‌آيد در صورتي‌كه خرس قهوه‌اي از اين توانايي برخودار نبوده و نيستند، خرس‌ها قلمرو طلب هستند و محدوده‌‌اي را به عنوان قلمرو و علامت گذاري مي‌كنند و ديگر اينكه جفت‌گيري آنها با كشتي‌گرفتن، صداي مهيب و داد و قال و شلوغي همراه است. بيشتر نواحي زيست خرس سياه به علت تجاوز و تعدي انسان و فعاليت‌هاي آن در اين مناطق در معرض خطر قرار گرفته است. قطع درختان ميوه براي مصارف سوختي نيز از عوامل ديگر تهديد كننده است. اداره كل حفاظت محيط زيست ضمن گشت و كنترل و حفاظت از زيستگاه‌هاي اين‌گونه باارزش، منطقه‌اي را تحت عنوان منطقه حفاظت شده جنگلي «پوزك»‌به صورت خاص براي اين‌گونه معرفي و تحت مديريت خود قرار داده است تا از بقاي حيوان نادر حراست و حمايت شود و در سال‌هاي اخير كه استان با خشكسالي و كاهش نزولات جوي و تخريب زيستگاه‌هاي اين گونه براثر اين پديده مواجهه بوده است اقدام به تغذيه دستي (خرما) و احيا چشمه‌ها و ساخت آبشخور، حفرچاه، نصب تلمبه‌ بادي در اين منطقه اختصاصي كرده است